Việc lựa chọn ngành học và hướng đi sau THPT là một quyết định quan trọng, có thể khiến các bạn trẻ cảm thấy băn khoăn và áp lực.
Tuy nhiên, đừng quá lo lắng, đây là quá trình mà hầu hết các bạn học sinh lớp 12 đều trải qua.
Mục tiêu của hướng nghiệp không phải là tìm ra "công việc duy nhất hoàn hảo" cho cả cuộc đời, mà là giúp em hiểu rõ bản thân hơn và tìm được con đường phù hợp nhất với bạn ở thời điểm hiện tại và có tiềm năng phát triển trong tương lai.

Học sinh THPT lớp 12 tham gia hoạt động hướng nghiệp năm 2025. Ảnh: Khoa Marketing
Dưới đây là một số gợi ý và lời khuyên để em có thể tự định hướng ban đầu cho mình:
Bước 1: Khám phá và Hiểu rõ bản thân
Đây là bước quan trọng nhất: Dành thời gian nhìn nhận lại chính mình:
Sở thích và Đam mê: Em thực sự thích làm gì? Những môn học nào khiến em cảm thấy hứng thú? Em thích đọc sách, tìm hiểu về lĩnh vực gì trong thời gian rảnh? Điều gì khiến em say mê và muốn tìm hiểu sâu hơn?
Điểm mạnh và Năng lực: Em giỏi môn nào ở trường? Em có những kỹ năng đặc biệt nào (ví dụ: giao tiếp tốt, khả năng phân tích, sáng tạo, lãnh đạo, làm việc tỉ mỉ, giải quyết vấn đề)? Bạn bè, thầy cô, gia đình thường nhận xét em có điểm mạnh gì?
Tính cách: Em là người hướng nội hay hướng ngoại? Em thích làm việc độc lập hay theo nhóm? Em thích môi trường làm việc ổn định hay năng động, thử thách? Em có kiên nhẫn, tỉ mỉ không? Em có dễ thích ứng với sự thay đổi không?
Giá trị cá nhân: Điều gì quan trọng đối với em trong công việc và cuộc sống (ví dụ: mức lương cao, sự ổn định, cơ hội giúp đỡ người khác, sự sáng tạo, sự công nhận, cân bằng cuộc sống và công việc)?
Cách thực hiện: Em có thể tự suy ngẫm, viết nhật ký, làm các bài trắc nghiệm tính cách/hướng nghiệp (nhưng hãy coi chúng là công cụ tham khảo, không phải kết quả tuyệt đối), hỏi ý kiến những người thân thiết và đáng tin cậy.
Bước 2: Tìm hiểu về thế giới nghề nghiệp
Sau khi hiểu mình, em cần tìm hiểu "thế giới bên ngoài" có gì:
Nghiên cứu các ngành nghề: Có vô vàn ngành nghề khác nhau. Em hãy tìm hiểu về những ngành mà em cảm thấy tò mò hoặc có liên quan đến sở thích, điểm mạnh của mình.
Công việc cụ thể trong ngành: Đừng chỉ dừng lại ở tên ngành (ví dụ: Marketing, IT, Y khoa...). Hãy tìm hiểu sâu hơn xem những người làm trong ngành đó làm gì hàng ngày. Công việc cụ thể của một chuyên viên Marketing là gì? Một kỹ sư phần mềm làm những gì?
Yêu cầu của nghề: Nghề đó đòi hỏi những kiến thức, kỹ năng gì? Môi trường làm việc ra sao? Cơ hội thăng tiến thế nào? Mức thu nhập phổ biến? Thách thức là gì?
Xu hướng thị trường lao động: Ngành nào đang có nhu cầu nhân lực cao trong tương lai (ví dụ: công nghệ thông tin, y tế, logistics, du lịch, năng lượng tái tạo...)? Những kỹ năng nào được đánh giá cao (ví dụ: kỹ năng số, ngoại ngữ, kỹ năng mềm)?
Cách thực hiện: Sử dụng Internet (các website hướng nghiệp uy tín, website các trường đại học, các trang tuyển dụng để xem mô tả công việc), đọc sách báo, xem các chương trình về hướng nghiệp, tham gia các buổi hội thảo tư vấn tuyển sinh của các trường, đặc biệt là nói chuyện trực tiếp với những người đang làm trong các lĩnh vực mà em quan tâm (người thân, bạn bè của bố mẹ, các anh chị khóa trên).
Từ đó, em ghép nối yếu tố bản thân và yếu tố bên ngoài để xác định sự phù hợp nhất với mình.
Khoa Marketing Trường Đại học Đông Á chúc các em thành công và có định hướng tốt cho tương lai!